พาชมประเพณีทำนายดวงในงาน “เทศกาลขี่ม้ายิงธนู” (Koyama Yabusame Festival) จ. คาโกชิม่า

ทุกคนรู้จักประเพณีของญี่ปุ่นที่เรียกว่า “ยาบุซาเมะ” กันหรือเปล่าคะ?  

“ยาบุซาเมะ” (Yabusame) คือการขี่ม้ายิงธนู เป็นศิลปะการต่อสู้แบบดั้งเดิมที่มีการสืบทอดมาตั้งแต่สมัยโบราณ อีกทั้งยังเป็นพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์ของศาสนาชินโตที่จัดขึ้นเพื่อขอพรจากเทพเจ้า 

กล่าวกันว่ายาบุซาเมะนั้นถือกำเนิดขึ้นในสมัยเฮอัน ในตอนนั้นศิลปะการต่อสู้ดังกล่าวนี้ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก จนเหล่าขุนนางในราชสำนักได้เริ่มจัดงานแข่งขันขี่ม้ายิงธนูขึ้น

เดิมทียาบุซาเมะเป็นศิลปะการต่อสู้ที่ขาดไม่ได้สำหรับซามูไรในสมัยเฮอัน แต่หลังจากผ่านพ้นยุคเฮอันมา ญี่ปุ่นก็ได้เริ่มเข้าสู่ยุคสมัยคามาคุระ ซึ่งตรงกับปี ค.ศ. 1185 – ค.ศ. 1333 ในยุคนี้ยาบุซาเมะไม่ได้เป็นเพียงศิลปะการต่อสู้อีกต่อไป แต่ยังเป็นพิธีทำนายดวงประจำปีของเหล่าทหารหลวงด้วย โดยจะมีการขอพรเรื่องต่างๆในระหว่างการทำพิธี คือขอให้โรคระบาดหายไป ขอให้เก็บเกี่ยวธัญพืช 5 ชนิดได้อย่างมหาศาล และขอให้ประเทศชาติสงบสุข นับตั้งแต่ยุคคามาคุระเป็นต้นมาประเพณียาบุซาเมะของญี่ปุ่นก็โด่งดังและเริ่มแพร่หลายไปทั่วโลก 

ปัจจุบันพื้นที่หลายๆแห่งในญี่ปุ่นยังคงอนุรักษ์ประเพณีดังกล่าวเอาไว้ โดยส่วนใหญ่จะจัดพิธียาบุซาเมะขึ้นภายในวัดหรือศาลเจ้า ทั้งนี้การประกอบพิธีของแต่ละจังหวัดจะแตกต่างกันไปตามความเชื่อท้องถิ่น อย่าง ‘คาโกชิม่า’ จังหวัดทางตอนใต้ของภูมิภาคคิวชูก็มีประเพณียาบุซาเมะเช่นเดียวกัน ซึ่งชาวคาโกชิม่าจะเรียกว่า “เทศกาลโคยามะ ยาบุซาเมะ” (Koyama Yabusame Festival)

ในทุกๆปีงานเทศกาลยาบุซาเมะจะจัดขึ้นที่ศาลเจ้าชิจูคุโชะ (Shijukusho Shrine) เมืองคิโมสึกิ ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของคาบสมุทรโอสุมิ กล่าวกันว่าประเพณียาบุซาเมะที่จัดขึ้นภายในศาลเจ้าแห่งนี้เป็นประเพณีเก่าแก่ที่สืบทอดกันมานานกว่า 900 ปีเลยทีเดียว

ยิ่งไปกว่านั้น ทางจังหวัดคาโกชิม่าได้กำหนดให้ประเพณียาบุซาเมะของศาลเจ้าชิจูคุโชะเป็นทรัพย์สินทางวัฒนธรรมพื้นบ้านที่จับต้องไม่ได้ของจังหวัดเมื่อวันที่ 27 มีนาคม ค.ศ. 1981 และเมืองคิโมสึกิยังเป็นสถานที่แห่งเดียวในคาโกชิม่าที่สามารถชมประเพณียาบุซาเมะได้อีกด้วยค่ะ

ในสมัยก่อน งานเทศกาลโคยามะ ยาบุซาเมะจะจัดขึ้นในวันที่ 19 ตุลาคม ซึ่งเป็นวันเดียวกับงานเทศกาลศาลเจ้าชิจูคุโชะ แต่ปัจจุบันได้มีการเปลี่ยนมาจัดในวันอาทิตย์ของสัปดาห์ที่สามของเดือนตุลาคมแทน ซึ่งในปีนี้จะตรงกับวันที่ 22 ตุลาคม 2023 

อย่างไรก็ตาม รูปแบบของประเพณียาบุซาเมะที่ศาลเจ้าชิจูคุโชะนั้นจะไม่เหมือน ‘ยาบุซาเมะ’ ที่เป็นศิลปะการต่อสู้และการแข่งขันยิงธนูที่มีอยู่ทั่วไปในญี่ปุ่น แต่เป็นพิธีที่จัดขึ้นเพื่อทำนายดวงประจำปี ซึ่งจะคล้ายกับพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญของไทยนั่นเองค่ะ 

โดยทั่วไปแล้ว งานเทศกาลยาบุซาเมะจะเลือกผู้ใหญ่ที่มีความชำนาญทั้งด้านการขี่ม้าและการยิงธนูมาเป็นผู้ทำพิธี แต่งานเทศกาลยาบุซาเมะของเมืองคิโมสึกิจะเลือกเด็กผู้ชายอายุ 14 ปีมารับหน้าที่เป็นคนยิงธนูบนหลังม้าแทนค่ะ ตัวแทนเด็กชายก็จะคัดเลือกจากนักเรียนชั้นมัธยมต้นปีที่ 2 ของโรงเรียนมัธยมต้นโคยามะที่อยู่ภายในเมืองคิโมสึกินั่นเอง 

การคัดเลือกตัวแทนเด็กชายจะเริ่มขึ้นในช่วงกลางเดือนสิงหาคมของทุกปี โดยเริ่มฝึกซ้อมการขี่ม้าและการยิงธนูอย่างหนักจนถึงวันงานเทศกาล เด็กชายผู้ได้รับมอบหมายให้เป็นนักยิงธนูในแต่ละปีนั้นนับว่าเป็นบทบาทสำคัญที่สุดของเมือง ความกดดันที่พวกเขาได้รับอาจจะมากจนไม่สามารถประเมินได้ แต่ท้ายที่สุดแล้ว ด้วยการสนับสนุนจากสมาคมอนุรักษ์ประเพณียาบุซาเมะและคนในท้องถิ่น เหล่าตัวแทนเด็กชายก็จะได้เรียนรู้สิ่งต่างๆมากมายและทำให้พวกเขาเติบโตมากยิ่งขึ้น 

เมื่อวันทำพิธียาบุซามะมาถึง นักยิงธนูจะสวมชุดคาริกินุ (ชุดนักบวชชินโต) พร้อมกับสวมหมวกทรงกรวยญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม พวกเขาจะรับคันธนูมาถือไว้ แล้วก็จะควบม้าออกไปวิ่งวนทั้งหมด 3 รอบ เป็นระยะทางประมาณ 300 เมตร

จากนั้นเด็กชายผู้เป็นตัวแทนนักยิงธนูก็จะกลายเป็นผู้ส่งสารของเทพเจ้า เขาต้องยิงธนูให้เข้าเป้ารวมทั้งหมด 9 ดอก ทันทีที่เสียงฝีเท้าของม้าดังขึ้นพร้อมกับลูกธนูที่พุ่งทะยานไปยังเป้าหมาย เสียงเชียร์อันดังกระหึ่มของเหล่าผู้ชมก็จะดังก้องไปทั่วทั้งศาลเจ้าเลยทีเดียวค่ะ  

นอกจากนี้ในช่วงก่อนที่เด็กชายนักยิงธนูจะขี่ม้าออกไป พ่อของเขาจะนำทรายมาโปรยลงบนสนามม้าเพื่อเป็นการชำระล้างสถานที่ให้บริสุทธิ์ เนื่องจากทรายมีเกลือผสมอยู่ ซึ่งเกลือเป็นสิ่งที่เชื่อกันว่าจะช่วยปัดเป่าโชคร้ายนั่นเองค่ะ

นอกจากพิธียาบุซาเมะแล้ว ภายในงานเทศกาลยังมีร้านค้า ร้านอาหาร ร้านขายของที่ระลึก อีกทั้งยังมีโชว์การแสดงบนเวทีให้ชมด้วยค่ะ โดยลานกิจกรรมที่จัดงานจะอยู่บริเวณริมแม่น้ำโคยามะบาชิ

หากเพื่อนๆคนไหนสนใจงานเทศกาลและประเพณีเก่าแก่ของญี่ปุ่น ลองหาโอกาสแวะมาชมประเพณียาบุซาเมะในงาน “เทศกาลขี่ม้ายิงธนู” (Koyama Yabusame Festival) ของคาโกชิม่ากันดูนะคะ 

ข้อมูลเกี่ยวกับเทศกาลขี่ม้ายิงธนู ‘โคยามะ ยาบุซาเมะ’

สถานที่จัดงาน

• ศาลเจ้าชิจูคุโช (Shijukusho Shrine), 5580 Niitomi, Kimotsuki, Kimotsuki District, Kagoshima 893-1207, Japan

วันและเวลาจัดงาน

• 22 ตุลาคม 2023 (ตั้งแต่เวลา 08.30 – 15.00 น. )  

เบอร์ติดต่อ (เมืองคิโมสึกิ)

• 0994672116

วิธีเดินทาง

• แนะนำให้ขับรถเช่าจะดีที่สุด หากขับรถจากตัวเมืองคาโกชิม่ามายังศาลเจ้าชิจูคุโชจะใช้เวลาประมาณ 2 ชม.

เว็บไซต์เมืองคิโมสึกิ (ภาษาญี่ปุ่น)

• https://kimotsuki-town.jp/kanko/event/1/2261.html

พิกัด 

ที่มา

เฟซบุ๊ก Kagoshima Thailand

• https://www.facebook.com/KagoshimaThailand/

เว็บไซต์จังหวัดคาโกชิม่า

• https://www.kagoshima-kankou.com/for 

อ่านบทความอื่นๆเกี่ยวกับจังหวัดคาโกชิม่า

• ชวนชมปรากฏการณ์ “ไดมอนด์ซากุระจิมะ” ดวงอาทิตย์ตกบนยอดภูเขาไฟซากุระจิมะ
• พาย้อนเวลาไปสัมผัสโลกแห่งซามูไร ณ โรงงานผลิตชุดเกราะโบราณมารุตาเกะ จ. คาโกชิม่า
• สวรรค์ของคนรักอาหารทะเล! รวม 8 อาหารทะเลที่ต้องมาลองในคาโกชิม่า 
• พาเที่ยวสุสานโบราณที่หาชมได้ยากของญี่ปุ่น ณ “สุสานจักรพรรดิไอระซันเรียว”

มากดไลค์เพจ fromJapan กันเถอะ!

รู้หรือเปล่าว่าพวกเรามี official fanpage ด้วยนะ!

ถ้าไม่อยากพลาดเทรนด์ ข่าวสาร หรือกิจกรรมสนุกๆ ก็ต้องกดไลค์เพจเราแล้วล่ะ

Back To Top