แพทย์ญี่ปุ่นไขข้อข้องใจ “สระผมตอนเช้าแล้วหัวล้านจริงไหม?”

ก.ย. 02, 2025

Clip

แพทย์ญี่ปุ่นไขข้อข้องใจ “สระผมตอนเช้าแล้วหัวล้านจริงไหม?”

ทุกคนรู้สึกเป็นเหมือนกันไหมว่า แม้จะอาบน้ำเมื่อคืนแล้ว แต่พอตื่นเช้ามาก็รู้สึกไม่สบายตัวและมีเหงื่อออก โดยเฉพาะในช่วงหน้าร้อน ก็จะรู้สึกว่าถ้าไม่อาบน้ำหรือล้างด้วยฝักบัวตอนเช้าก็คงไม่อยากออกจากบ้าน แต่ก็เกิดประเด็นร้อนแรงขึ้นในโซเชียลฯญี่ปุ่นที่ว่า “ถ้าสระผมตอนเช้าจะทำให้หัวล้าน” ซึ่งเรื่องนี้สร้างความกังวลให้หลายคนเป็นอย่างมาก ยิ่งไปกว่านั้นแสงแดดแรงๆในฤดูร้อนยังเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการ “ผมร่วงในฤดูใบไม้ร่วง” ได้อีกด้วย

ในครั้งนี้ เราจะมาแชร์บทสัมภาษณ์เกี่ยวกับการรับมือและความเป็นไปว่า ‘สระผมตอนเช้าแล้วหัวล้านจริงไหม?’ โดย นพ. เอนยามะ ทาคาชิ แพทย์ผิวหนังผู้มีประสบการณ์ด้านการรักษาผมร่วงและผมบาง และยังเป็นผู้อำนวยการคลินิก Natural Skin Clinic รวมถึงยังเป็นแพทย์ที่ปรึกษาให้กับ Clinic For ในประเทศญี่ปุ่น

ข้อควรระวังในการสระผมตอนเช้า! หากกังวลเรื่องเหงื่อออกและกลิ่นกาย

เห็นหลายคนพูดคุยในโซเชียลฯญี่ปุ่นเรื่อง “สระผมตอนเช้าทำให้หัวล้าน” จริงหรือไม่คะ?

นพ. เอนยามะ : โดยหลักแล้ว การสระผมตอนเช้าไม่น่าจะเป็นสาเหตุโดยตรงของผมร่วงนะครับ แต่สิ่งที่อาจเกิดขึ้นได้คือ ตอนเช้ามักมีเวลาจำกัด ทำให้ล้างออกไม่สะอาดและมีคราบแชมพูตกค้างที่หนังศีรษะจนก่อให้เกิดการระคายเคือง ส่งผลให้สภาพหนังศีรษะแย่ลง และอาจนำไปสู่ปัญหาผมร่วงได้ แต่จริงๆแล้วเรื่องนี้ไม่ได้จำกัดแค่การสระผมตอนเช้า หากสระผมตอนกลางคืนแต่ล้างไม่สะอาดก็เกิดปัญหาแบบเดียวกันได้เช่นกันครับ

แล้วทำไมถึงเกิดความเชื่อแบบนี้แพร่หลายกันไปละคะ?

นพ. เอนยามะ : เป็นไปได้ว่ามีการโต้เถียงกันระหว่างสองความคิดครับ อาจจะเกิดจากฝ่ายหนึ่งบอกว่า ‘สาเหตุผมร่วงมาจากสิ่งสกปรกบนหนังศีรษะ ดังนั้นควรสระทั้งเช้าและเย็น’ ขณะที่อีกฝ่ายก็แย้งกลับไปว่า ‘สระบ่อยเกินไปก็ไม่ดีเหมือนกัน’ ซึ่งทั้งสองฝั่งก็มีเหตุผลในตัวเองครับ แต่ในความจริงแล้ว สภาพหนังศีรษะและร่างกายของแต่ละคนแตกต่างกัน จึงไม่สามารถสรุปได้ตายตัวว่าควรเลือกแบบไหนครับ

อย่างนี้นี่เอง! ถ้าอย่างนั้น เวลาที่ต้องสระผมตอนเช้ามีข้อควรระวังอะไรบ้างคะ?

นพ. เอนยามะ : อย่างที่กล่าวไป สิ่งสำคัญที่สุดคือ ต้องล้างแชมพูออกให้หมด ไม่ให้ตกค้างบนหนังศีรษะ หากเมื่อคืนสระผมไปแล้ว แต่ตอนเช้ารู้สึกว่าผมเหนียวเพราะเหงื่อหรือมีกลิ่นรบกวน แนะนำให้ล้างด้วยน้ำเปล่าเฉยๆก็เพียงพอแล้วครับ ไม่จำเป็นต้องใช้แชมพูบ่อยๆ โดยหลักควรใช้แชมพูเพียงวันละ 1 ครั้ง หากสระทั้งเช้าและเย็นด้วยแชมพู จะทำให้หนังศีรษะแห้งและกลายเป็นสาเหตุของผมร่วงได้ นอกจากนี้ ควรตั้งอุณหภูมิน้ำให้พอเหมาะไม่ร้อนเกินไป ประมาณ 36–38 องศาเซลเซียส จะดีที่สุดครับ

ในช่วงฤดูกาลนี้รังสี UV จากแสงแดดมีผลทำให้ผมร่วงได้ด้วยหรือไม่คะ?

นพ. เอนยามะ : อาจจะไม่ใช่สาเหตุโดยตรงของผมร่วงครับ แต่การที่หนังศีรษะเกิดการอักเสบหรือรากผมได้รับความเสียหายจากรังสี UV ก็สามารถนำไปสู่ปัญหาผมร่วงได้ ดังนั้น รังสี UV ถือเป็นศัตรูตัวฉกาจของเส้นผม ปกติแล้วเส้นผมจะช่วยปกป้องหนังศีรษะจากความเสียหายรวมถึงรังสี UV ได้ แต่สิ่งสำคัญคือควรป้องกันไม่ให้หนังศีรษะสัมผัสกับรังสี UV ตั้งแต่แรก โดยการใส่หมวกหรือกางร่มกันแดดครับ

ถ้าผมร่วงเพราะได้รับความเสียหายจากรังสี UV จะสามารถกลับมาเหมือนเดิมได้ไหมคะ?

นพ. เอนยามะ : ตามหลักการแล้วจะสามารถฟื้นตัวได้ทีละน้อยครับ เมื่อความเสียหายจากรังสี UV ทุเลาลงและวงจรผมกลับมาปกติ เส้นผมใหม่ก็จะงอกขึ้นมาอีกครั้งครับ แต่ปัญหาผมร่วงยังมีความเกี่ยวข้องกับฤดูกาล โดยเฉพาะอาการ ‘ผมร่วงในฤดูใบไม้ร่วง’ ที่มักเกิดขึ้นหลังจากโดนรังสี UV แรงๆ คืออาการที่ผมจะร่วงมากขึ้นในช่วงเดือนกันยายนถึงเดือนตุลาคม และจะค่อยๆฟื้นตัวในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนธันวาคม

หลายคนเป็นกังวลว่าหากหลังจากผมร่วงมากๆ จะกลับมาจริงหรือเปล่าค่ะ… คุณหมอมีวิธีดูแลด้วยตัวเองหลังจากที่หนังศีรษะโดนแดดแนะนำไหมคะ?

นพ. เอนยามะ : หากหนังศีรษะอักเสบจากรังสี UV แน่นอนว่าสิ่งสำคัญคือการลดการอักเสบครับ หากหนังศีรษะเป็นสีแดงจัด แพทย์อาจสั่งยาทาภายนอกที่มีสเตียรอยด์ และในปัจจุบันก็ยังสามารถปรึกษาแพทย์ออนไลน์ได้แล้วด้วย หากอาการไม่รุนแรงมาก การใช้โลชั่นบำรุงความชุ่มชื้นสำหรับหนังศีรษะก่อนนอนก็เหมาะสม เพราะหนังศีรษะก็เป็นผิวหนังส่วนหนึ่งเหมือนกับผิวหน้าและผิวกาย เมื่อโดนรังสี UV แล้วควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษเช่นเดียวกันครับ

นายแพทย์ เอนยามะ ทาคาชิ
ที่มา : https://kireipass.jp/clinics/krc771/doctors

ตอนนี้คลินิกที่ให้บริการรักษาภาวะผมบางจากพันธุกรรม AGA (Androgenetic Alopecia) ก็เริ่มเป็นที่รู้จักกันทั่วไปแล้ว หากผมร่วงจากหนังศีรษะเสียหายเพราะแดด ควรไปพบแพทย์ผิวหนังหรือคลินิก AGA ดีคะ?

นพ. เอนยามะ : หากเป็นอาการผมร่วงที่เกิดจากแสงแดดหรือไม่ทราบสาเหตุ ควรไปพบแพทย์ผิวหนังก่อนครับ เพื่อให้ตรวจสภาพหนังศีรษะ ดูว่ามีการอักเสบหรือโรคผิวหนังหรือไม่ และทำการรักษาตามอาการได้ แพทย์ผิวหนังเองก็ยังสามารถรักษาได้ภายใต้สิทธิประกันสุขภาพญี่ปุ่นด้วย หากเห็นว่าจำเป็นต้องได้รับการรักษาเฉพาะทางเพิ่มเติม ก็ค่อยไปต่อที่คลินิก AGA แบบการรักษาเสริมในระบบจ่ายเองทั้งหมด อย่างที่ Clinic For ของผมจะมีทั้งการตรวจรักษาในด้านผิวหนัง (สิทธิประกันสุขภาพญี่ปุ่น) และการรักษา AGA (แบบจ่ายเองทั้งหมด) ทำให้สามารถดูแลปัญหาหนังศีรษะก่อน แล้วจึงไปถึงการรักษาผมร่วง AGA ได้อย่างครบวงจรครับ