How To Survive : วิธีเอาตัวรอดจากสึนามิที่ญี่ปุ่น

เพื่อนๆ หลายๆคนอาจจะเคยเห็นบทความ How To Survive : วิธีเอาตัวรอดจากภัยพิบัติเมื่ออยู่ในญี่ปุ่น! ของ fromJapan กันมาบ้าง ที่เราเคยรวบรวมวิธีการเอาตัวรอดจากภัยพิบัติชนิดต่างๆ เอาไว้ ไม่ว่าจะเป็น แผ่นดินไหว น้ำท่วม และอื่นๆ แต่สำหรับครั้งนี้ เราจะมาเจาะลึก ‘วิธีเอาตัวรอดจากสึนามิที่ญี่ปุ่น’ กันค่ะ 

รู้จักกับสึนามิ 🌊

สึนามิคืออะไร?

สึนามิ (津波, Tsunami) คือคลื่นยาวต่อเนื่องที่เกิดจากการเคลื่อนตัวอย่างกะทันหันของน้ำในมหาสมุทร ซึ่งมักเกิดจากแผ่นดินไหวใกล้หรือใต้พื้นมหาสมุทร แตกต่างจากคลื่นที่เกิดจากลม สึนามิจะเคลื่อนที่ผ่านแนวน้ำทั้งหมดจากพื้นมหาสมุทรไปยังพื้นผิว สึนามิส่วนใหญ่เกิดจากแผ่นดินไหวที่ขอบแผ่นเปลือกโลกที่บรรจบกัน โดยมีบันทึกไว้ว่าสึนามิมากกว่า 80% นับตั้งแต่ปี 1900 เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์แผ่นดินไหว

นอกจากนี้ยังอาจเกิดจากดินถล่ม การระเบิดของภูเขาไฟ สภาพอากาศบางอย่าง หรือการชนกับวัตถุใกล้โลก ด้วยเหตุนี้ ประเทศญี่ปุ่นซึ่งมีความเสี่ยงต่อสึนามิเป็นพิเศษเนื่องจากตั้งอยู่บนวงแหวนแห่งไฟแปซิฟิกที่มักเกิดแผ่นดินไหว และแนวชายฝั่งที่ซับซ้อนของประเทศยิ่งทำให้ผลกระทบของสึนามิรุนแรงขึ้น นำไปสู่ความพยายามอย่างมากในการบรรเทาผลกระทบจากสึนามิและการพัฒนาระบบเฝ้าระวังขั้นสูงในภายหลังนั่นเอง

คลื่นสึนามิเคลื่อนที่ได้เร็วแค่ไหน?

ก่อนจะไปเตรียมรับมือกับสึนามิ เราก็ต้องทราบก่อนว่าความรุนแรงของมันสามารถไปได้ถึงขั้นไหน สำหรับสึนามินั้นบอกเลยว่ายิ่งมหาสมุทรลึกเท่าไหร่ คลื่นสึนามิก็จะเดินทางเคลื่อนที่เร็วเท่านั้น โดยสึนามิสามารถเคลื่อนที่ได้เร็วเท่าเครื่องบินเจ็ตในน่านน้ำนอกชายฝั่ง แต่ในทางกลับกัน ยิ่งมหาสมุทรตื้นเท่าไหร่ คลื่นสึนามิก็จะยิ่งเคลื่อนที่ช้าลงเท่านั้น แต่ในท้ายที่สุดคลื่นที่เคลื่อนที่ช้านั้นจะตามทันคลื่นก่อนหน้าและรวมตัวเป็นคลื่นลูกใหญ่ 

ดังนั้น แม้ว่าความเร็วของคลื่นจะช้าลงเมื่อมาถึงชายฝั่ง แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะสามารถหนีได้ง่ายๆ นะคะ และหากคุณต้องการเอาชีวิตรอดจากสึนามิก็ควรอพยพโดยเร็วที่สุดเมื่อรู้สึกถึงแผ่นดินไหวใกล้ชายฝั่ง หรือหากมีการประกาศเตือนภัยสึนามิ ขอย้ำนะคะว่าให้อพยพทันที แม้ว่าจะไม่เห็นสึนามิก็ตาม

ความสูงของสึนามิ

เมื่อพูดถึงคลื่นสึนามิ เราเชื่อว่าภาพในหัวของหลายๆ ท่านคงจะเป็นภาพคลื่นยักษ์ขนาดใหญ่ที่พร้อมกลืนกินตึกรามบ้านช่อง แต่ในความเป็นจริงแล้ว สึนามินั้นมีตั้งแต่ขนาดเล็กมากๆ ไปจนถึงใหญ่มาก แต่ก็ใช่ว่าขนาดเล็กจะไม่อันตรายค่ะ

ระดับความสูงของสึนามิถูกจำแนกออกมา ดังนี้…

• 0 – 30 ซม. : ผู้ใหญ่ที่แข็งแรงสามารถยืนได้ แต่เดินไม่ได้
• 30 – 50 ซม. : รถยนต์และตู้คอนเทนเนอร์เริ่มลอยตัว สามารถยืนได้โดยการเกาะยึดกับบางสิ่งเอาไว้

• 50 – 70 ซม.  : น้ำสูงเหนือเข่า พลังการไหลของน้ำจะแรงขึ้น แม้แต่ผู้ใหญ่ที่แข็งแรงก็อาจถูกพัดหายไปได้
• 70 – 100 ซม. : เป็นไปไม่ได้ที่จะยืนอยู่นิ่งๆ  ทำให้มีโอกาสเสียชีวิตเกือบ 100% จากการโดยวัตถุขนาดใหญ่ที่ลอยไปมาอยู่กระแทกร่าง 
• 100 ซม. ขึ้นไป : ในระดับนี้ เป็นที่เข้าใจกันดีว่าเมื่อเจอคลื่นขนาดใหญ่ที่สูงหลายสิบเมตรโอกาสรอดชีวิตก็แทบจะเป็น 0 🥹

อย่างไรก็ตาม สึนามินั้นเป็นคลื่นที่อันตรายต่อให้มีขนาดเล็ก ด้วยเหตุนี้จึงมีการเตือนภัยแม้สำหรับสึนามิขนาดเล็กเพียงไม่กี่เซนติเมตร หากใครอยากเห็นว่าคลื่นเพียงไม่กี่สิบเซนฯ นั้นจะแรงแค่ไหน สามารถชมการสาธิตจากผู้เชี่ยวชาญในคลิปด้านล่างนี้ได้ค่ะ 👇

การเตรียมตัวรับมือสึนามิ 

สังเกตป้ายสัญลักษณ์เตือนภัยสึนามิเสมอ

ทุกคนควรทำความรู้จักกับป้ายเตือนสึนามิที่ถูกติดไว้ตามพื้นที่ที่คาดว่าจะเกิดน้ำท่วมหากเกิดสึนามิ และควรตรวจสอบเส้นทางสำหรับการหนี รวมถึงสถานที่อพยพอย่างสม่ำเสมอทุกครั้งที่ไปญี่ปุ่น

สำหรับป้ายคำเตือนและคำแนะนำเกี่ยวกับสึนามิ สามารถแบ่งออกเป็นคำเตือนสึนามิระดับรุนแรง (5 เมตร, 10 เมตร และสูงกว่า 10 เมตร) คำเตือนสึนามิระดับ 3 เมตร และคำแนะนำเกี่ยวกับสึนามิ ระดับ 1 เมตร  

และอย่างที่เราได้กล่าวไปแล้ว ทุกคนควรจะตรวจสอบเส้นทางการหนีหากเกิดสึนามิ รวมถึงข้อมูลศูนย์พักพิง สถานที่หลบภัยในญี่ปุ่นอยู่เสมอเช่นกันค่ะ

พิกัดสถานที่หลบภัยทั่วประเทศญี่ปุ่น (เรียลไทม์)

• https://www.nhk.or.jp/saigai-map/

รู้จักกับธงสึนามิ (Tsunami Flags)

ธงสึนามิใช้เป็นช่องทางการสื่อสารเตือนภัยสึนามิแก่ผู้ใช้บริการบริเวณชายหาด ธงจะใช้นำทางผู้คนให้อพยพออกจากบริเวณดังกล่าว โดยใช้สีแดงซึ่งเป็นสีมาตรฐานความระดับนานาชาติ ธงนี้จะแจ้งให้ผู้คนทราบว่าคาดว่าจะเกิดสึนามิและควรอพยพทันที 

เตรียมกระเป๋าฉุกเฉินไว้เสมอ

ทุกครั้งที่ไปเที่ยวญี่ปุ่น ทุกคนควรจะเตรียมกระเป๋าฉุกเฉินเอาไว้ด้วย เผื่อเกิดเหตุไม่คาดฝัน โดยเราได้สรุปสิ่งที่ควรมีในกระเป๋าเอาไว้ ดังนี้ค่ะ

• น้ำดื่มและอาหารแห้ง แบบที่สามารถรับประทานได้เลยโดยไม่ต้องปรุง เน้นอาหารที่มีโปรตีนและให้พลังงานสูง 
• อุปกรณ์กันหนาว เสื้อผ้าสำรอง ทิชชู่เปียก และผ้าอนามัย 
• ยาและอุปกรณ์ทำแผล เผื่อเกิดบาดเจ็บ
• พาสปอร์ต เอกสารประจำตัว หรือเอกสารสำหรับติดต่อสถานทูต
• เงินสด
• พาวเวอร์แบงค์ที่ชาร์จไฟเต็มอยู่เสมอ 
• ไฟฉายและถ่านสำรอง
• แผนที่ แบบกระดาษหรือแผนที่ในอินเตอร์เน็ตที่สามารถโหลดออฟไลน์ไว้ได้

วิธีเอาชีวิตรอดจากสึนามิ

ไปยังที่สูงที่ใกล้ที่สุดโดยเร็วที่สุด

หากคุณรู้สึกถึงแรงสั่นสะเทือนบริเวณชายฝั่ง แม้ว่าจะดูเหมือนเล็กน้อย อย่าคิดว่าไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่ให้รีบไปยังที่สูงที่ใกล้ที่สุดโดยเร็วที่สุด หากไม่มีที่สูง ให้อพยพออกจากชายฝั่งให้ไกลที่สุด หากทำได้ยาก ให้ไปยังอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กแล้วไปยังชั้นที่สูงขึ้น หรือศูนย์พักพิงและหลบภัยในบริเวณใกล้เคียง

อย่าเข้าไปอยู่ในรถ

หากคุณอยู่ในรถ หรือกำลังติดอยู่ในการจราจร ให้รีบจอดรถข้างทางโดยเสียบกุญแจไว้ ลงจากรถและอพยพ ไม่ใช่แค่ปัญหาการจราจรติดขัดเท่านั้นที่คุณต้องกังวล แต่ยังรวมถึงการเปิดประตูหน้าต่างได้ยากหากเกิดสึนามิ ถ้าคุณติดอยู่ในรถ แรงดันน้ำจะทำให้ประตูเปิดไม่ได้ ถ้าคิดว่าคุณจะสามารถทุบกระจกหน้าต่างแล้วออกมาได้ บอกเลยว่ามันยากกว่าที่เห็นในละครค่ะ ดังนั้นการออกมาจากรถและรีบไปที่ปลอดภัยจะดีที่สุด

อยู่ให้ห่างจากแม่น้ำ 

คุณอาจจะคิดว่าการอยู่ใกล้แม่น้ำที่ไม่ใช่ทะเลจะปลอดภัย แต่จริงๆ ไม่ใช่แบบนั้นเลยค่ะ โดยมีบันทึกไว้ในวันที่ 22 พฤศจิกายน 2559 ซึ่งเป็นวันเกิดเหตุสึนามิที่ฟูกุชิมะ ในวิดีโอแสดงภาพแม่น้ำซูนาโออิที่ไหลย้อนกลับผ่านเมืองทากาโจ จังหวัดมิยางิ ซึ่งอาจเกิดจากแผ่นดินไหว แหล่งน้ำที่ไหลทวนกระแสน้ำอย่างรุนแรงเป็นอันตรายต่อทุกคนที่อยู่บริเวณโดยรอบ ดังนั้น ขณะอพยพให้หลีกเลี่ยงแม่น้ำจะดีที่สุดค่ะ 

แม้อยู่ในที่ปลอดภัยแล้วก็ต้องระวังคลื่นลูกต่อๆ ไป

สิ่งที่น่ากลัวยิ่งกว่าเกี่ยวกับสึนามิคือมันไม่หยุดง่ายๆ สึนามิลูกต่อไปอาจสูงขึ้นเรื่อยๆ ในกรณีที่เกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ สึนามิที่เกิดขึ้นในจุดต่างๆ ตามแนวรอยเลื่อนสึนามิยาวจะซ้อนทับกันและสะท้อนกลับออกนอกชายฝั่ง และเกิดขึ้นหลายครั้ง 

นอกจากคลื่นลูกแรกแล้ว คลื่นสึนามิขนาดใหญ่จะซัดเข้าชายฝั่งซ้ำแล้วซ้ำเล่า เป็นเวลา 5-6 ชั่วโมงถึงครึ่งวัน คลื่นลูกแรกจะเป็น “คลื่นดัน” ที่ซัดเข้าฝั่ง และคลื่นลูกที่สองจะเป็น “คลื่นดึง” ที่ดึงวัตถุที่ลอยอยู่ เช่น บ้านเรือนและรถยนต์ที่ถูกทำลายลงสู่ทะเลด้วยแรงมหาศาล ดังนั้น แม้คุณได้อยู่ในจุดที่ปลอดภัยแล้วก็อย่าชะล่าใจหรือรีบออกมาจากจุดดังกล่าว ควรจะรอดูสถานการณ์ ติดตามข่าวสารและรอประกาศจากทางการค่ะ

ช่องทางการติดตามข่าวสารภัยพิบัติในญี่ปุ่น

• Japan Safe Travel Information
• Safety Tips 
• NHK WORLD-JAPAN

สุดท้ายนี้ สิ่งที่น่ากังวลที่สุดเกี่ยวกับแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งในญี่ปุ่นคือ หลายคนคุ้นเคยกับมันแล้วจนไม่สนใจและคิดว่า “คราวนี้คงไม่เป็นเรื่องใหญ่”  แต่! อย่าคิดว่าไม่มีอะไรนะคะ สึนามิอาจเกิดจากแผ่นดินไหวเพียงไม่กี่ครั้งเท่านั้น สิ่งสำคัญคือต้องใส่ใจกับคำเตือนและคำแนะนำต่างๆ อย่าลืมว่าเราไม่สามารถต้านทานพลังของธรรมชาติได้ แม้แต่สึนามิเล็กๆ ไม่กี่เซนติเมตรก็สามารถสร้างความเสียหายใหญ่หลวง ดังนั้นจึงควรตั้งสติและรีบอพยพออกไปโดยเร็ว ที่สำคัญที่สุดคือเมื่อประสบภัยพิบัติใดๆ ต้องอย่ายอมแพ้จนถึงวินาทีสุดท้ายค่ะ

ที่มา (Ref.) : 

https://jla-lifesaving.or.jp/en/watersafety/tsunami/

https://www.jma.go.jp/jma/indexe.html

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/weather-disaster/tsunami/

📢 🌊 📢 🌊 📢 🌊

อ่านบทความที่น่าสนใจจาก fromJapan

• ‘แท็กซี่ญี่ปุ่น’ ช่วยชีวิตผู้โดยสารด้วยคำถามเรียบง่ายเพียง 1 ประโยค
• นักวิจัยญี่ปุ่นเผย ใช้เวลาเดินทางไปโรงเรียนหรือทำงานเกิน 1 ช.ม. เสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้า!
• ใบขับขี่ญี่ปุ่นสอบง่ายจริงไหม? ต่างชาติแห่ต่อคิวทำใบอนุญาตขับขี่ญี่ปุ่นตั้งแต่เช้ามืด!

Back To Top